Dhammapada – Kinh Lời Vàng

15/02/2013 | Chuyên mục: KINH . 60436 Lượt xem

Chương XXIII

NĀGAVAGGA

(Phẩm Voi)

 

 

320.
Thớt voi đứng giữa trận tiền
Hứng bao mũi đạn lằn tên sá gì!
Như Lai chịu đựng ác tri,
Nhẫn nại phỉ báng, ngu si lòng người!

Ahaṃ nāgova saṅgāme
cāpato patitaṃ saraṃ,
ativākyaṃ titikkhissaṃ
dussīlo hi bahujjano.

 

321.
Ngựa voi đã luyện, ðã thành
Con nào thuần nhất để dành vương quân
Cao thượng nhất giữa nhân quần
Chịu đựng phỉ báng, dao đâm tiếng lời!

Dantaṃ nayanti samitiṃ
dantaṃ rājābhirūhati,
Danto seṭṭho manussesu
yo’tivākyaṃ titikkhati.

 

322.
Con la tinh thục, quý thay!
Ngựa kỳ, ngựa ký tung mây, quý là!
Quý hơn: Voi lớn có ngà
Quý hơn tất cả: Chính ta tự điều!

Varamassatarā dantā
ājānīyā ca sindhavā,
kuñjarā ca mahānāgā
attadanto tato varaṃ.

 

323.
Lừa, voi hay ngựa tinh thuần
Đưa ta ngàn dặm đến gần tự do?
Có người “tự chế con đò” (1)
Núi sông chẳng ngại, vượt bờ tới nơi!

Na hi etehi yānehi
gaccheyya agataṃ disaṃ,
yathāttanā sudantena
danto dantena gacchati.

 

324.
Voi con thân rỉ tanh hôi
Quay cuồng bất trị đến hồi phát điên
Bỏ ăn, bỏ uống, chảy ghèn
Nhớ rừng, nhớ mẹ bao phen phá chuồng!

Dhanapālo nāma kuñjaro
kaṭukabhedano dunnivārayo,
baddho kabaḷaṃ na bhuñjati
sumarati nāgavanassa kuñjaro.

 

325.
Những người hôn ám, ngu si
Ham ăn, mê ngủ, li bì thối thây
Heo no nằm đống cứt nhầy
Thai bào sanh thú kiếp này, kiếp kia!

Middhī yadā hoti mahagghaso ca
niddāyitā samparivattasāyī,
mahāvarāhova nivāpapuṭṭho
punappunaṃ gabbhaṃ upeti mando.

 

326.
Trước kia phóng túng quen nề
Chạy theo dục lạc, u mê ở đời
Nhưng nay niệm phục được rồi
Như dùng móc sắt khiển voi tài tình!

Idaṃ pure cittamacāri cārikaṃ
yenicchakaṃ yatthakāmaṃ yathāsukhaṃ,
tadajjahaṃ niggahessāmi yoniso
hatthippabhinnaṃ viya aṅkusaggaho.

 

327.
Voi kia chân ngập xuống sình,
Kiên trì, nỗ lực tự mình thoát ra!
Sa-môn: Chánh niệm làm “đà”
Kiên trì, nỗ lực nhảy xa khổ đồ!

Voi kia chân bị sa lầy
Kiên trì nỗ lực, thoát ngay khỏi sình
Sa-môn chánh niệm giữ mình
Kiên trì, nỗ lực, khổ sinh bước ngoài!

Appamādaratā hotha
sacittamanurakkhatha,
duggā uddharathattānaṃ
paṅke satto va kuñjaro.

 

328.
Ra đi trên bước đường đời
Gặp được thiện trí, đáng người làm quen!
Học chân thật, học dịu hiền
Kết bằng, vui sống – vượt miền hiểm nguy!

Xa xăm vạn lý độc hành
Kết bạn thiện sĩ, phúc lành lắm thay!
Học tâm, học trí đủ đầy
An vui, chánh niệm – vượt ngay hiểm nghèo!

Sace labhetha nipakaṃ sahāyaṃ
saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ,
abhibhuyya sabbāni parissayāni
careyya tenattamano satīmā.

 

329.
Ra đi trên bước đường đời
Nếu không gặp bạn là người trí nhân
Là người tuệ hạnh trong ngần
Là người chánh niệm, ân cần sớm hôm
Thà rằng vững bước cô đơn
Như voi chúa nọ, thâm sơn một mình!

Xa xăm vạn lý độc hành
Nếu không gặp được bạn lành cùng đi
Sẽ không tăng trưởng tuệ tri
Không thêm giới hạnh, khiêm, bi cũng hoài!
Thà rằng cô độc hôm mai
Rừng sâu chúa tể, mình voi hưởng nhàn!

No ce labhetha nipakaṃ sahāyaṃ
saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ,
rājā’va raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya
eko care mātaṅgaraññe va nāgo.

 

330.
Tốt hơn, hãy sống một mình
Người ngu kết bạn đồng hành, chẳng nên!
Ác xa, rời bỏ não phiền
Chúa voi cô độc, vui miền rừng xanh!

Ekassa caritaṃ seyyo
natthi bāle sahāyatā,
eko care na ca pāpāni kayirā
appossukko mātaṅgaraññe va nāgo.

 

331.
Vui thay! Gặp bạn lúc cần
Vui thay! Biết đủ, biết ân giữa đời
Vui thay! Tích đức làm rồi
Vui thay! Lánh ác, xa rời khổ đau!

Atthamhi jātamhi sukhā sahāyā
tuṭṭhī sukhā yā itarītarena,
puññaṃ sukhaṃ jīvitasaṅkhayamhi
sabbassa dukkhassa sukhaṃ pahānaṃ.

 

332.
Vui thay! Hiếu thảo mẹ già
Vui thay! Hiếu kính ơn cha vẹn toàn
Vui thay! Cúng dường Sa-môn
Vui thay! Phục vụ Thánh Nhơn đời này.

Sukhā matteyyatā loke
atho petteyyatā sukhā,
sukhā sāmaññatā loke
atho brahmaññatā sukhā.

 

333.
Vui thay! Giới hạnh trẻ già
Vui thay! Tín đức trong ta trú lành
Vui thay! Trí tuệ đạt thành
Vui thay! Ác pháp chẳng sanh nẩy chồi!

Sukhaṃ yāva jarā sīlaṃ
sukhā saddhā patiṭṭhitā,
sukho paññāya paṭilābho
pāpānaṃ akaraṇaṃ sukhaṃ.

 

______________________________________

Chú thích:

 

(1) Tự tu, tự hành thập độ để huân tụ pháp lành.